Lisa Herzog (1983) studeerde Economie, Filosofie en Politieke Theorie in München en Oxford en werkte aan de universiteiten van St. Gallen, Frankfurt, Stanford en de TU Munich. Sinds 2019 is zij hoogleraar Politieke Filosofie aan de Rijksuniversiteit Groningen.
Herzog was research fellow bij het Wissenschaftskolleg zu Berlin en is lid van de Global Young Academy. In 2019 ontving ze de Tractatus-Premie en de Duitse Prijs voor Filosofie en Sociale Ethiek. Herzog publiceerde veel over de filosofische dimensies van markten, liberalisme, sociale rechtvaardigheid, ethiek in organisaties en de toekomst van werk. Haar laatste veelbesproken Engelstalige monografie Reclaming the System (2018) werd gepubliceerd bij Oxford University Press. De huidige focus van haar werk gaat over democratische organisaties, beroepsethiek en de rol van kennis in democratieën.
Website
Een interdisciplinair filosoof
Ooit werd Lisa Herzog verteld dat filosofische vraagstukken en economische modellen niet in combinatie te bestuderen zijn, omdat de onderzoeksvelden te ver uit elkaar zouden liggen. En het was haar tijdens haar studies filosofie én economie inderdaad al opgevallen dat wat ze leerde amper met elkaar te rijmen viel. Het mondde uit in haar diepgewortelde missie om deze disciplines bij elkaar te brengen.
Inmiddels zijn we jaren verder en is Herzog met recht een interdisciplinair filosoof te noemen. Ze werkt op het snijvlak van politieke filosofie en economie, binnen een nieuwe subdiscipline genaamd Economic Philosophy. Daar weet ze als pionierende wetenschapper inzichten uit de politieke filosofie en de ethiek te combineren met theorieën uit de economie en sociale wetenschappen.
Wat betekent het om moreel te handelen als werknemers zich slechts een kleine rader voelen in het wiel van een grote organisatie? En hoe moeten organisaties worden ingericht zodat morele normen en waarden een grotere rol gaan spelen in het handelen van medewerkers? Herzog onderzoekt dit soort maatschappelijk relevante vraagstukken waarbij ze steeds vanuit een filosofisch perspectief naar het economisch systeem kijkt.
Ze bestudeerde onder meer hiërarchische structuren en machtsverhoudingen in grote organisaties en toonde aan hoe deze schadelijk kunnen zijn voor onze democratische samenleving. Veel bestaande economische modellen draaien om de aanname dat mensen werken om (zoveel mogelijk) geld te verdienen, terwijl Herzog in haar onderzoek juist laat zien dat werknemers evengoed om andere redenen werken, zoals bijvoorbeeld vanwege sociale contacten en zingeving.
Herzog beweegt zich met groot gemak tussen geschiedenis en actualiteit, tussen economie, psychologie en filosofie, en tussen fundamenteel onderzoek en een meer praktische toepassing. Haar onderzoek weet deze verschillende vakgebieden op een innovatieve manier met elkaar te verbinden. Haar indrukwekkende publicaties op het snijvlak van politieke filosofie en bedrijfsethiek, waaronder monografieën bij Oxford University Press en haar artikelen in diverse toonaangevende tijdschriften, leveren zowel in wetenschappelijke als in maatschappelijke zin een vernieuwende bijdrage.
Op dit moment is Herzog bezig met een boek waarin ze het verband onderzoekt tussen kennis en waarden, en de relatie tussen de markt, democratie en informatie. Wat moeten burgers weten om democratieën goed te laten functioneren? En welke rol hebben markten en democratische instellingen bij het ontsluiten van kennis voor de samenleving, zoals informatie over corona of klimaatverandering? Want, zo stelt Herzog, alleen als dit soort politiek-filosofische vragen onderdeel worden van studies naar ons economisch model, is er kans op positieve verandering.
