De macht van het imago

Veel geschiedenisboeken schrijven over waanzinnige, wrede, decadente en incestueuze keizers in het oude Romeinse rijk: namen als Caligula, Nero en Commodus roepen vooral gruwelverhalen op. Maar waren die keizers echt zo slecht? Of werd hun naam na hun dood vooral door het slijk gehaald in geschriften van senatoren die zich door hen aan de kant gezet voelden?

Olivier Hekster onderzoekt de rol van imago en massacommunicatie in de machtspolitiek van de Romeinse oudheid. Hij stelde onder meer vast dat ‘gekke keizers’ in werkelijkheid waarschijnlijk minder gek waren dan geschriften ons achteraf wilden doen geloven. Het onderscheid tussen ‘goede’ en ‘slechte’ keizers was dus waarschijnlijk minder groot dan vaak is gedacht.

Hekster liet ook zien hoe keizers zelf zich tijdens hun heerschappij zeer bewust waren van het belang van hun imago. Ze gebruikten de massamedia van hun tijd om de bevolking achter zich te krijgen.

Afbeeldingen op wijd en zijd gebruikte munten, gedistribueerde kopieën van bustes en portretten, en inscripties op bouwwerken fungeerden als een soort keizerlijke tweets: propagandaboodschappen waarmee de machthebbers voor zichzelf een imago als bescheiden bestuurder, theatrale heerser, heldhaftig veldheer of halfgod probeerden te vestigen.

Hekster bestudeert hoe keizers vanuit hun zetel in Rome de tot hun beschikking staande massamedia inzetten om in alle delen van hun immense rijk en in diverse lagen van de bevolking macht te verwerven en vast te houden – een onderwerp dat universeel is voor elke tijd.